قابلیت های محیط زیست شهرستان فردوس

اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فردوس به منظور حفظ ذخيره گاه هاي زيستي ژنتيكي و حمايت از گونه هاي گياهي و جانوري و ژن هاي بومي منطقه و براي انجام امور تحقيقاتي و  بهره وري معقول و حفظ نسل گونه هاي مختلف و جلوگيري از تعرض انسان ها مناطقي را با توجه به شرايط خاص منطقه منجمله وجود گونه هاي نادر و با ارزش و كمياب گياهي و جانوري تحت پوشش قرارداده  و از آنها حفاظت و حراست مي نمايد.

مناطق مذکور به همراه سایر قابلیت های زیست محیطی به شرح ذیل تقدیم می گردد.

الف) منطقه حفاظت شده مظفری

منطقه مظفري واقع در غرب شهرستان فردوس و جنوب شرقي شهرستان بشرويه بر اساس آگهي رسمي مصوبه شماره 280 شوراي‌عالي حفاظت محيط زيست مورخ 12/11/86  به‌عنوان منطقه حفاظت شده معرفي گرديد. منطقه مظفري با مساحت 83190 هكتار بين 57 درجه 26 دقيقه طول غربي تا 57 درجه 57 دقيقه طول شرقي و بين34 درجه و 2 دقيقه عرض جنوبي تا 34 درجه و 20 دقيقه عرض شمالي واقع گرديده است.

گونه های گیاهی شامل بنه، كسور، اسكنبيل، گز، تاغ، قيچ، بادام كوهي، زرشك وحشي، درمنه، آنغوزه، زيره سياه، گياهان علفي، گل بوماداران، آويشن، لاله قرمز، خارشتر، افدرا و کاسني.

حيات­وحش منطقه شامل كل و بز، گرگ، آهو، گربه شني، كاراكال، روباه، شغال، تشي، شاهين، كبك، تيهو، انواع باقرقره، کبوتر­چاهي، زاغ بور، غراب، کمرکولي، انواع چک چک، هوبره، شاهين، عقاب طلايي، دليجه، قرقي، انواع گنجشک، بزمچه، انواع مارها و لاك پشت و ...

 

 

منطقه رباط شور با مساحت 63900 هکتار، به استناد بند «الف» ماده 3 قانون حفاظت و  به‌سازي محيط زيست و با مصوبه شماره 347 شوراي‌عالي حفاظت محيط زيست مورخ 14/9/89 به عنوان پناهگاه حيات وحش معرفي گرديد. منطقه رباط شور با مساحت 63900 هکتار بين 57 درجه 24 دقيقه طول غربي تا 57 درجه و 58 دقيقه طول شرقي و بين 33 درجه 48 دقيقه عرض جنوبي تا 34 درجه عرض شمالي واقع گرديده است.

از نظر تيپ پوشش گياهي مي توان  منطقه  را  به پنج تيپ تقسيم نمود:

 الف) کوه رباط شور: گونه غالب آن درمنه کوهي  و از گونه هاي همراه آن گياهان بوته اي گدسک  که در فصل بهار با گلدهي  و ميوه دهي زيبايي خاصي به طبيعت  کوهستان  و اراضي حاشيه و پايکوه مي بخشد. پرند، مخلصه، هوم، انواع گياهان  دارويي  و خوراکي مانند ريواس، کلپوره، کاکوتي، ملنگو، زيره سياه و گونه هاي علفي يکساله و چند ساله.

ب) اراضي پيراموني و گرداگرد کوه رباط شور: اين محدوده با تراکم و درصد پوشش بيشتر گونه غالب درمنه دشتي از ساير محدوده ها مجزا و مشخص مي باشد . از گونه هاي همراه آن قيچ، پرند، پرچم، لاله و ساير گونه هاي علفي يکساله  و چندساله را مي توان نام برد.

پ) دشت مرکزي: بين کوه رباط شور و ريگزار حاشيه آبراهه ها داري پوشش گياهي به نسبت ضعيف و پراکنده است. درمنه، خارشتر، انواع شور، اسپند، قيچ، گونه هايي از گياهان  علفي يکساله نمونه هايي ازپوشش گياهي اين قسمت مي باشد. درحاشيه ريگزار پوششي غالب بوته هاي جفنه با سطح پوشش خوب تشکيل مي دهد. اين شرايط در قسمتهايي از اراضي شمال منطقه نيز حاکم و جمعاً  حدود 30درصد از مساحت کل منطقه را شامل مي شود.

  ت) ريگزار  وتپه هاي ماسه اي : (حدود 55 درصد از کل مساحت منطقه ) درفصل بهاربا رويش گياهان علفي يکساله سرسبزي خاصي به خود مي گيرد. اين سرسبزي در برخي نقاط با ادامه  حيات گياهاني مانند سيف، نخود وحشي و  هندوانه ابوجهل در فصل تابستان  و پاييز نيز ادامه داشته و منبع غذايي خوبي براي گياه خواران  وحشي بويژه آهو محسوب مي شود.  درختان تاغ بصورت پراکنده مشاهده مي شوند. اسکنبيل بصورت متراکم يا پراکنده قسمتهايي از اين محدوده را پوشش داده است. جفنه، پرچم، حلمه ،چربوک، ( اسامي محلي ) نيز از جمله گونه هاي گياهي ديگر آن است.

  ث) عرصه جنوبي منطقه و رودخانه فصلي کلاوگي: در داخل رودخانه فصلي کلاوگي شرايط مناسبي براي رشد درختچه هاي گز ايجاد شده دورنماي آن بشکل  نوار سبز رنگي مشخص مي باشد. در اراضي دشتي و تپه ماهوري جنوب منطقه، جنگل تاغ و درمنه دشتي تيپ غالب گياهي را تشکيل مي دهد و از ساير گونه هاي اين محدوده مي توان به قيچ، پرچم، بادچرخانک، گز، لاله، مخلصه  و  انواع گياهان  علفي يکساله و چند ساله اشاره نمود.

گونه هاي شاخص منطقه شامل کل و بز و آهو که زيستگاه  اصلي آن ها به ترتيب کوه رباط شور و ريگ رباط شور است. منطقه  رباط شور داراي تنوع زيستي  با ارزشي است. اين منطقه زيستگاه  مناسبي  براي رده هاي  مختلف  جانوري به ويژه خزندگان است. کل و بز، خرگوش، آهو، جوجه تيغي، گربه شني، سياه گوش، روباه معمولي، روباه شني، زرده بر، خفاش، گرگ، شغال ، کفتار، تشي ، پامسواکي، کرکس، کبک، تيهو، هوبره، انواع کوکر، دودوک، سبزقبا، چکاوک ،سنگ چشم، عقاب، سارگيه ، دليجه،  لاک پشت ، بزمجه ، آگاما، انواع مار و مارمولک.